Seyahat endüstrisinin uluslararası nitelikteki ilk 5 fuarının dördü gerçekleştirildi. 5’ncisi Emitt İstanbul da iki hafta sonra 12-15 Nisan’da yapılacak.

Fuarlar yakın zamana kadar her sektör ve alanda olduğu gibi turizmde de pazarlama kanallarından biriydi.

Nitekim bu alanın en büyüğü bu yıl 54. yapılan ITB’nin açılımı Internationale Tourismus-Börse Berlin, yani uluslararası Turizm Borsası’dır. Bu alanın ikinci büyüğü ve bu sene 42.si yapılan Londra WTM’nin açılımı da World Travel Market yani Dünya Seyahat Pazarı’dır.

Ancak fuarlar bu özelliklerini yitirdi. Küresel salgın (pandemi) nedeniyle de; kimi sanal, bazıları kısmen canlı kısmen sanal ortamda olmak üzere hibrit olarak, kimileri de hiç yapılmadı.

Fuarlar; süresi kısalmış, salon sayısı, alanı ve katılımcı/ziyaretçisi azalmış haliyle yeniden yapılmaya başladı. Ancak fuarlar her halleriyle artık pazarlama kanalı değil. Fuarlar günümüzde bir buluşma platformu işlevi görüyor.

Bunu böyle belirttikten sonra, bugün artık o özelliği kalmasa da “nabız tutulan yer” olarak görülen fuarlara katılanların aktardıkları bilgi ve gözlemlerini de dikkate alarak üç kaynak pazardaki duruma bakalım

Rusya

Rusya, Türkiye’nin turizmde dibe vurmasında ve zirve yapmasında belirleyici konumdadır. 2016 yılında Rus uçağının düşürülmesiyle siyasal alandaki ilişkilerin bozulması sonucu Türkiye turizmde fatihin en  ağır krizini yaşadı. Türkiye’nin 2019 yılında turizmde rekorlar kırması, Ukrayna olayından dolayı diğer ülkeler krize girerken Türkiye’nin çok iyi yıl geçirmesi Rusya sayesindedir. Türkiye’nin Rusya’daki önemli bir avantajı da bu pazarı elinde tutan tur operatörlerinin Türk olmasıdır.

Almanya

Avrupa seyahat endüstrisinin lokomotifi olan Almanya’da Thomas Cook’un iflasının arkasından meydana gelen pandemi ile sorunlar zirveye çıktı. Pazarın lideri TUI’nin en büyük hissedarı Rus Mordaşov’un Ukrayna olayı nedeniyle yaptırımlara maruz kalması ile başlayan sorunlar artarak devam ediyor. Pazarın en büyük ikinci grubu FTI’ın ise pazarın üçüncü büyük grubu tarafından satın alınacağına ilişkin haberler çıkıyor. Bu arada Almanya’ya Rusya’dan girerek faaliyet göstermeye başlayan Türk tur operatörleri bu pazarda yükseliyor. Almanya’daki gelişmeler Türkiye lehinedir.

İngiltere

Türkiye’nin bu pazarda yakaladığı yükseliş sürecek. Türkiye’nin pazardaki yükseliş İngiltere tur operatörleri arasındaki yarışta sıralamanın değişmesine etki yapabiliyor. İngiltere’den Türkiye’ye en çok turist gönderen Jet2 yıllardan beri pazarın liderliğini elinde tutan TUI UK’u yerinden ederek pazarın en büyüğü olmasında etkili oldu.

TUI UK da liderliği yeniden yakalamak için peş peşe ataklar yapıyor. Büyükleri arasındaki rekabette Türkiye’nin etkisi olduğu gibi rekabet Türkiye’ye de yarıyor. Olağanüstü bir olumsuzluk olmazsa İngiltere bu yıl Almanya ve Rusya’dan sonra Türkiye’nin üçüncü kaynak pazarı olacak.

Bu üç kaynak Pazar yanında bir de Polonya ve Balkan ülkeleri gibi sessiz sedasız ama istikrarlı biçimde büyüyen pazarlar var.

Rusya belirleyici

Bu arada şunu anımsatalım:

Türkiye’nin Rus uçaklarına bakım hizmeti vermeme kararı ve Batı ülkelerinin bazı mallarının transit yolla Rusya'ya geçişinin durdurduğuna ilişkin haberler ile Rusya’nın karşı olduğu NATO’nun genişleme politikası çerçevesinde İsveç ve Finlandiya’nın üyeliğe alınması konusunda Türkiye’nin tutum değiştirmesi var.

Bunlar iki ülke arasındaki ilişkilere dolayısıyla turizme nasıl yansıyacak?

Şu bir gerçek, Rusya’nın son yıllarda Türkiye’nin turizmdeki durumunda belirleyici olma durumu bu yıl için de geçerli.