İzlenen ekonomi politikası; sabit ve dar gelirlilerin yoksullaşmalarına neden oldu. İktidar ortakları son seçimlerde ortaya çıkan tepkileri azaltmak amacıyla, gelir dağılımındaki adaletsizliğin sorumluluğunu kapitalizme yükleme çabasındalar. 

Sıcak paraya yüksek faiz verilerek, zorunlu dış ödemeleri aksatmamak adına yurda getirilen dövizlerin, tefeci faizi ile borçlanma olduğu gerçeği kamuoyundan gizlenmeye çalışılıyor. Baskılanan döviz yüzünden azalan ihracat gelirlerinin ve güvensizlik nedeniyle sürekli artan, ithal ürün fiyatlarının yarattığı olumsuzluklara bulunan çözüm ise 2024 yılında elde edilecek “turizm gelirleri”.

İktidarın yaklaşımı; Osmanlı’nın son dönemlerinde asker toplamak amacıyla görevlendirilen, mülazima seslenen babanın, kolundan tuttuğu bıyıkları henüz terlememiş oğlunu göstererek: “Bak mülazım, padişahına benden selam söyle. Bu delikanlı sağ kalan son erkek evladım. Diğerleri geri dönmedi. Sakın bana güvenip bundan böyle seferberlik ilan etmesin” sözlerini anımsatıyor.

Beklenti ve gelirleri sürekli abartan, bir anlamda TÜİK’in enflasyonu düşük gösterme çabalarını andıran, döviz ve ziyaretçi gelirlerini abartılı ölçülerde fazla gösteren, Bakanlık yönetimi bu kez köşeye sıkıştı. Üstelik görevdeki Sayın Bakanın gündeme getirerek savunduğu konaklama vergileri, ilan edilen rekor ziyaretçi ve döviz gelirlerini doğrulamıyor. 

Önce konaklama vergisine bakalım. “Günlük hayatımızda konaklama amaçlı otel, motel, tatil köyü, pansiyon, apart otel, misafirhane, kamping, dağ evi, yayla evi gibi konaklama tesislerinde verilen geceleme hizmeti ile bu hizmetle birlikte satılmak suretiyle tesisin bünyesinde sunulan diğer tüm hizmetler (yeme, içme, aktivite, eğlence hizmetleri ve havuz, spor, termal ve benzeri alanların kullanımı gibi) “konaklama vergisini” oluşturur. Geceleme hizmeti tesiste günlük yatma, barınma olarak tanımlanabilir. Günlük gecelemelerde kalan kişinin gecelemeyi tamamlamaması vergilendirmeyi etkilemez. Bir günden fazla gecelemelerde, kişi konaklamak istediği gün sayısını tamamlamadan otelden ayrılırsa, vergilendirme için müşteri ile anlaşılan gün sayısı dikkate alınmaz, sadece müşterinin tesiste geçirdiği günler için vergi hesaplanır.Çadır ve karavanlar içinse kendi karavanı veya çadırı ile tatil yapanlar vergiye tabi değildir, ancak kamp alanı olarak kullanılan yerler bir işletmeye aitse veya kamping olarak hizmet vermekteyse bu vergi kapsamındadır. Kısaca; tatilciler kendi karavan veya çadırları ile kamping veya benzeri bir işletmede kalmayacaksa konaklama vergisi alınmaz.”

Geçtiğimiz 2023 yılında yukarıda tanımlanan, ülkedeki bütün konaklama etkinliklerinden tahsil edilen “konaklama vergisi” toplamı; Maliye Bakanlığına göre;  6,834,346,000 lira. -2023 kuru ile 290,9 milyon ABD Doları- Konaklama Vergisi oranının kdv hariç ciro üzerinden % 2 olduğu dikkate alındığında, 2023 yılında konaklamadan elde edilen gelirlerin ABD Doları karşılığının, 14,545 Milyar olduğu ortaya çıkıyor.

Yukarıdaki miktarın, yıl boyu açık olanlar dahil, Türkiye genelinde tahsil edildiği, konaklama vergisi gelirinin en az yüzde 20’lik bölümünün, T.C Yurttaşları tarafından ödendiği göz önüne alındığında, konaklama gelirlerinin en fazla 12 milyar ABD Doları olduğu ileri sürülebilir. Oysa Bakanlık kaynaklarının açıklamalarında; 2023 yılında turizmden elde edilen döviz geliri; 54,345 milyar ABD doları olarak açıklanıyor. Aradaki fark hayli yüksek; 42 Milyar dolar.

Gelen ziyaretçilerin en az yüzde altmışı organize seyahat ettikleri için konaklama gelirlerinin, tümüyle vergiye konu olan 14,545 milyar doların içinde bulunduğunu varsayabiliriz.

Kültür ve Turizm Bakanlığı döviz gelirlerini açıklarken, hangi kaynaklardan yararlanıldığını açıklamalıdır.