Şimdi başlığı okuyanlar soracaklar hiç ters piramit olur mu? Oysa Kahire’deki Keops, Kefren, Mikerinos piramitleri hep düz. 

Haber yazma tekniğinde ters ve düz piramit aklınıza gelebilir; Ters piramitte olayın sonucu haberin girişinde düz piramitte ise olayın sonucu haberin sonunda verilir. 

Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği Başkanı Oya Narin uzun zamandır sektörün “görmedim duymadım bilmiyorumu”oynadığı şu 5 yıldızlı otel enflasyonu hakkında konuşmuş.

‘Turistik tesislerin daha az bir bölümünün 5 yıldızlı olması gerekiyor. Tesislerin büyük bölümünün 4, 3, 2, 1 yıldızlı olması daha doğru bir dağılım sağlar. Ancak, bizde tesislerin büyük çoğunluğu 5 yıldızlı.

Tesislerin büyük çoğunluğunun 5 yıldızlı olması fiyat baskısı yaratıyor.

Önemli rakibimiz İspanya’da tesislerin büyük çoğunluğu 4, 3, 2, 1 yıldızlı. Bizde 80’li, 90’lı yıllarda 5 yıldızlı tesis yapımı yoğunlaştı. Talep az olduğunda 5 yıldızlı tesislerin fiyatı da düşüyor. Kıyı şeridinde 4, 3, 2, 1 yıldızlı tesis olmayınca düşük bütçeli ailelere uymuyor. Tesislerdeki yıldız sayısı açısından yerleşmiş ters piramit fiyat baskısı yaşatıyor“

Yıllarca bizim sektörde aklı başında insanlar bu konuya dikkat çekiyor. 1996 yılında katıldığım 5 yıllık Kalkınma Planı toplantısında ve birçok toplantılarda ben ve arkadaşlarım bu konuya dikkat çekmişlerdir. Çünkü en azından rakip gözlemeyi yapabilen herkes yapılan yanlışı görebiliyordu. Bunu inşaat sektörünün istihdam sorununu çözdüğüne(!) inanan, devlet arazilerinin yağmalanmasından nemalanan, yatırımı sadece 5 yıldız prestijiyle kendiyle özdeşleştiren yatırımcılar görmek istemedi. Sektörün STK’ları da sesiz kaldı. 

Evet 5 yıldızlı oteller yapıldı ama özellikle sahillerde yıllarca 5 yıldız servis verilebildi mi?  Bugün bile servis denetimi yapamayan bakanlık ve sektör kurumları bu sorunu halının altına süpürmekle meşgul.

Antalya Valisi mayıs ayının başında sektörle yaptığı konuşmasında sektörü överken, bölgede 812 belgeli otelin olduğunu bunun 418 inin 5 yıldızlı olduğunu söyledi. 

Şimdi bu korkunç rakamlara bakınca kaç turizmci, kaç turizmden sorumlu Bakan, bürokrat mevcut otel sayısının yarısından fazlası 5 yıldızlı otel, mevcut yatak kapasitesi ./.75 5 yıldızlı bir destinasyon olur mu, dünyada başka örneği var mı diye sordu?

Oya Narin Hanım konuyu ele alırken sadece fiyat baskısına değinmiş. Çözüme de teğet geçmiş. 

Biz mevcut yapıyla düpedüz hayatında 5 yıldız otelin kapısından çoğunlukla girmemiş insanlara “sınıf atlatıyoruz”  Ayrıca hakkıyla 5 yıldız servisi hatta delux seviyelere ulaşmış tesislere haksızlık yapıyoruz.

Ben dümdüz söyleyeyim yani düz piramit formatında;

1- Hemen konaklama sektörünün bölgesel envanterleri çıkarılmalı.

2- Otellerin yıldızları sadece fiziki değil servis bazında da denetlenmeli. Gerçek yıldızlamaları tavizsiz yapılmalı. Bu denetlemelere bağımsız denetleme şirketlerinden ve sektörden oy hakkı verilen yapılar katılmalı.

3- Yeni yatırım ve tahsisler geçici bir süre durdurulmalı sonuca göre yeni strateji oluşturulmalı ve yönlendirilmeli

4- Sektörün bölgesel pazarlanması konusunda farklı pazar eğilimleri göz önünde bulundurularak eksik konaklama türleri özendirilmeli. Bu tesisler kredi ve vergi yönünden desteklenmeli.

5- Mevcut 5 yıldızlı konaklama tesisi kriterlerini yerine getirmiş olanlar içinde daha üst segment ürün özelliğine sahip olanların için DELUX kategorisi oluşturulmalı.

6- Mevcut kategorisini kaybedenlerin yeni kategorilerini hemen belirleyerek bölgesel yeni envanter çıkarılmalı buna göre de bölgesel yatırım planlamasına gidilmelidir.

7- Turizm çeşitlerinden, konaklama eksiklikliğini gidermek için bu yönde yatırımcılar özendirilmelidir.

8- Herşey Dahil sistemin minimalize edilmesi için Oda kahvaltı veya yarım pansiyon sistemini özendirecek Gastronomi sektörü canlandırılmalıdır. Bölgeler, nokta bazlı yapılandırılmaya ve özendirilmeye gidilmelidir.

9- Bütün bunlar için “Destinasyon Yönetimi” yapılanmasına gidilmelidir.