Türkiye’nin en eski Festivallerinden tam 28 kez muhteşem Antalya Antik Aspendos Tiyatrosunda yapılmış olan Antalya Apendos Opera Bale Festivali bir odu bitti ile yapılmıyor. Antalya’da sivil toplum kuruluşları ve kişilere danışılmadan kaldırıldı. 28 kez dile kolay ve bu festival birkaç yıl hariç hep Uluslar arası  kriterlere göre yapılmıştır. Türkiye’deki çok az festivalin üye olabildiği Avrupa Festivaller Birliği (EFA) üyesiydi.

Festivalin ilk tohumlarını rahmetli Eczacıbaşı atmıştı.  Efes Antik Tiyatrosunda verilecek Monserat ve Careras konseri Aspendos'a alınınca, sahneye çıkıp Aspendos’da bir festivalin düzenlenmesini arzuladığını ve bunun için var gücüyle gayret sarf edeceğini  söylemişti. Şahidim..

Milattan sonra 138-164 yılları arasında Hükümdar Antonius Piu zamanında,Mimar Zenon tarafından yapılmış olan, Anadolu’daki Roma Tiyatroları arasında bugün akustiğinin daha yeni keşfedildiği Aspendos Tiyatrosundan

Kimler geldi kimler geçti. Aspendos için çok yazılar kaleme aldım bir yazımda belli bir dönem katılan yabancı konukları çıkartmıştım.

ASPENDOS  OPERA VE BALESİNE KATILAN YABANCI TOPLULUKLAR

1994 - Tiflis Opera ve Balesi
1998 - Moskau Festival Ensemble
             Ukrayna Devlet Opera ve Balesi
             Kremlin Oda Orkestrası
1999 - Hırvatistan Ulusal Bale Tiyatrosu
             Başkortostan Cumhuriyeti Opera ve Balesi
             Bulgaristan Varna Opera ve Balesi
             Flarmonia Viyana
2000 - Azerbaycan Devlet Akademik Opera ve Bale Tiyatrosu
             Rus Devlet Akademik Ordu Korosu ve Dans Topluluğu
             Romanya Cluj-Napoca Operası
             Devlet Akademik Bolşoy Tiyatrosu
2001 - Yunan Ulusal Balesi
             Kazak Devlet Akademik Opera ve Bale Tiyatrosu
             Belarus Cumhuriyeti Akademik Bale Tiyatrosu
2002 -  Prag Devlet Operası
             Özbekistan Nevni Tiyatrosu Bolşoy Balesi
             Litvanya Ulusal Opera ve Bale Tiyatrosu
2003 - Sofya Ulusal Operası
             Rusya Büyük Moskova Klasik Balesi
             Kırgız Cumhuriyeti Ulusal Opera ve Balesi
2004 - Bavyera Devlet Balesi
2005 - Roma Opera ve Balesi
             Marinsky Tiyatrosu,Kirov Opera ve Orkestrası
2006 -  Zürih Balesi
              Royal Ballet İngiltere
              Berlin Operası        
2007 - Krasnador Grogoroviç Ballet Company
2008 - Sofya Ulusal Opera ve Balesi
             Reggio Calabria Belediyesi
2009 - Prag Devlet Opera ve Balesi
2010 - Tokyo Balesi
             Berlin Radyo Korosu
             Makedonya Opera ve Balesi
             Abay Kazakistan Akademik Opera ve Balesi

2010 yılından sonrakileri dökmedim…

Opera ve Bale ülkemizde bazı kesimler tarafından hep yadırganmış ve cephe alınmış, sanat dallarıdır.   

Tarihçi Prof İlber Ortaylı hoca Antalya’daki bir söyleşisinde şöyle demişti; “ İster sevelim, ister sevmeyelim, gidersiniz, gitmezsiniz, gidersiniz uyursunuz veya uyumazsınız. Opera bir “gesamtkustwerk” topyekün bir sanat eseridir. Yani, müziğiyle, dansıyla, ışığıyla, sesiyle, koreografisiyle batıda böyle tarif edilir. Opera kereste fabrikasında üretilmez, fasıl gibi de organize edilmez, onda bir harmoni, bir disiplin vardır…”

Türkiye’nin “Turizm Başkenti” diye her turizm ile ilgili konuşmasında vurgu yapanlar, bu kentin güç bela ortaya koyduğu ve  bir MARKA olmuş Aspendos Opera Bale Festivalini nasıl oldu bitti ile kaldırır? Ve bizler nasıl sesiz kalırız?

Yıllarca bu kentin gönüllüleri bu festival Avrupa normlarında tanıtılsın tarihi ve programı önceden ilan edilsin diye büyük mücadele verdiler. Şimdi yapılana bakınız. Festival iptal ediliyor ve “Aspendos Yeniden Doğuyor” gibi apar topar bir program ilan ediliyor . Kültür ve Turizm Bakanlığı bir özel firmaya destek vererek her telden bir dizi konser ve festival düzenliyor. Konserler arasında Devlet Opera Bale Genel Müdürü dünyaca ünlü Murat Karahan’ın da konseri var. Yıllar önce antik tiyatroya verdiği zarar nedeniyle gösterileri iptal edilen Mustafa Erdoğan Anadolu Ateşi’nin Troy gösterisi de…

Aspendos’un aktif halde kullanılmasına karşı değiliz, çok da mutlu oluruz.  Aktif kullanılmasının talimatını orayı gezdiğinde Gazi Mustafa Kemal Atatürk 1930 yılında vermişti…

Kabullenemediğimiz Marka olmuş Uluslara arası Aspendos Opera Bale Festivalinin oldu bittiye getirilip kaldırılmasıdır. Antalya’nın Uluslararası içmimarlarından Hakan Küllahçı’nın “SANAT, SANATÇI, ESER TÜMÜ TURİZMİN KONUSUDUR” güzel sözüyle yazımı bitiriyorum