Türkiye’de son dönemde uygulanan ve değiştirilen her ekonomi politikası ve bunun dayandırıldığı modelde dövize olan gereksinim ve bunun nereden, nasıl, karşılanacağı önemli bir unsur olarak yer alır.

Türkiye’nin döviz kaynağı ihracat ve turizmdir.

İhracatta kg başına değer düşerken turizmde kişi başı gecelik harcama artıyor.

İhracat, ilk yarıda yüzde 2 artarak 125,4 milyar dolara çıkarken kg başına değer yüzde 11,3 gerileyerek 1,57 dolardan 1,42 dolara geriledi. 

Genel ihracatta kg başına değer, salgın öncesi yıl olan 2019’da 1,23 dolar iken, 2020’de 1, 2021’de 1,17 ve 2022’de de 1,44 dolar olarak gerçekleşmişti.

Turizmde ise TÜİK ve Merkez Bankası verilerine göre 2023 yılında kişi başına turizm geliri 933 dolar iken 2024’ün ilk çeyreği itibariyle 975 dolar olarak gerçekleşti.

Kişi başı gecelik harcama da 84 dolardan 93 dolara yükseldi.

Bu durumda ihracat ucuzlarken turizm pahalılaşıyor.

Ekonomi Gazetesi’nden Yener Karadeniz’in Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerinden derlediği bilgiye göre ihracat yılın ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2 artış ile 125,4 milyar dolara çıkarken kg başına değerde geriledi. 

Ocak-Haziran döneminde ihracat miktar olarak geçen yılın ilk yarısına göre yüzde 11,3 artış ile 76 milyon tona çıkarken ihracatın kg başına değeri ise aynı oranda gerileyerek 1,57 dolardan 1,42 dolara indi. 

Turizmde ise yılın ilk çeyreğinde ziyaretçi sayısı yüzde 16,7 artarak 9 milyon 68 bine, kişi başı turizm geliri 933 dolardan 975 dolara, gecelik harcama da 84 dolardan 93 dolara yükseldi. ilk çeyrekler itibarıyla turizm tarihindeki en yüksek kişi başı gecelik harcamaya ulaşıldı.

Kişi başına turizm geliri, toplam turizm gelirinin toplam ziyaretçi sayısına bölünmesi ile bulunuyor.

Kişi başına turizm geliri yabancı ziyaretçi ve yurt dışında ikametli yurttaşlar için ayrı ayrı hesaplanıyor.
Daha önce yurt dışında ikametli yurttaşların kişi başına turizm harcaması yabancı ziyaretçilere göre daha yüksek iken bu yılın ilk çeyreğinde durum tersine döndü. Yabancıların kişi başına harcaması 975 dolar iken yurtdışında ikametli yurttaşların kişi başı turizm harcaması 952 dolar olarak gerçekleşti.

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy, geçtiğimiz günlerde turizm verilerini açıkladığı basın toplantısında kişi başına turizm gelirinin önemine dikkat çekerek şöyle demişti:

“Emniyet Genel Müdürlüğü’nden (EGM) alınan günübirlik ziyaretçi verileri kullanılmaya başlandı. Çıkış yapılan sınır kapısı türü hesaplamalar detaylanarak güncellenmeye başlandı. İlk çeyrekler itibariyle ortalama kalış süresi 11,1 gece, kişi başı gecelik harcama da 84 dolardan 93 dolara yükseldi. Geçen yıl 92 dolar olan kişi başı gecelik harcama bu yılın sonunda 103 dolara yükseltmeyi hedefliyoruz.” 

Türkiye’nin turizmde pahalılaştığı, Post Office’in İngilizlerin yaz tatilinde en çok tercih ettiği 20 destinasyonun aileler için maliyetini hesapladığı araştırmada da ortaya çıkmıştı. Araştırmada Türkiye uzun süreden beri ucuz ülkeler listesinin ilk sırasındayken ikinci sıraya düştüğü belirtiliyor.