İsterseniz önce ekzoterik ve esoterik kelimeleriyle burada ne kast ediyorum, onları kısaca açıklıyayım.

Ekzoterik, esoteriğin zıttı olarak, sadece sınırlı bir kesim tarafından değil, herkes tarafından anlaşılabilen, dışsal, dış kaynaklı manasında, herkesin öğrenmesinde sakınca görülmeyen, gizli kapaklı olmayan anlamındadır. 

Bazı kaynaklarda egzoterik şeklinde kullanımı olmakla birlikte, bir kişinin deneyiminden bağımsız ve dışında olan ve herkes tarafından belirlenebilen (sağduyu ile ilgili) bilgi anlamına gelir.Yunancaἔξω eksô, "dışarıdan" türetilmiştir. Bu bağlamda kelimenin doğru kullanımı ekzoterik şeklindedir. TDH Tıp Terimleri Sözlüğü'nde “Dışsal; dış kaynaklı” şeklinde ifade edilmektedir. Ve okulda öğrendiğimiz bilgiler anlamına gelmektedir ve ekzoterik çok nadir kullanılan bir kelimedir. Benim gibi, bazı okuyucularım da, ekzoterik kelimesini ilk defa duyuyordur diye düşünüyorum. Kelime vardı, sadece biz onu bilmiyorduk…

Ezoterik ise, binlerce yıldan beri olan ve özellikle fizik tarafından yavaş yavaş kabul edilmeye başlanan ve bu ikilinin giderek tokalaştığını görebiliyoruz. Fakat yeni bir bakış açısının yaygınlaşabilmesi 2 ya da 3 kuşak sürebilmektedir. Günümüzde okul eğitimi almış olanlar daha çok ekzoterik bir yaklaşım sergilemektedir. Bu yaklaşımda dış dünya önemli, çünkü dış dünyayı tanımak ve değiştirmek istiyoruz. Dünyayı değiştirmek isteyenlerin sayısı da bundan ötürü çok fazla olmaktadır. Fakat yakından bakıldığında “doğadaki bütün değişimler içeriden dışarıya doğru olmaktadır.” diyor Dieter Lange.

Esoterik ise, içe dönük bir bakış açısına sahiptir. Bireyin değişmesine, kendini tanımasına ve kendini gerçekleştirmesine yönelik öğretiler ve uygulamaları ifade ediyor. “Birey kendini değiştirdiğinde dünyayı değiştirebilir” anlayışı burada hakimdir. Ezoterikin görevi; kendini tanıma, amaç; özgürlük ve aydınlanmak. 

Ezoterikin iki yolu var; büyük ve küçük olmak üzere. Biz bu yazımızda turizm ile alakalı olduğu için küçük yolu ele alacağız. Küçük yol insanı dinginleştiren bir yoldur. Bu da bize günlük yaşamı ve yaşamdaki birçok olayı daha rahat bir şekilde karşılayabilmemizi sağlamaktadır. 

Her ne kadar son yıllarda esoterik moda gibi algılansa da aslında, yin-yang felsefesinden hareketle hep var olmuş fakat dile getirilmemiş ya da yok gibi yaşanmıştır. 

Dış ve somut dünya odaklı ekzoterik temelli ve genellikle işletmecilik, daha fazla otel, daha fazla oda, daha fazla turist, daha fazla kazanç, daha fazla… şeklindeki bir yaklaşımla her ne kadar sürdürülebilirlik dile getirilse de, adı üzerinde dile getirilmekle kalıyor… eylem kısmında 20 yıl, 30 yıl ya da 40 yıl öncene nazaran sadece daha büyük, daha konforlu tesisleri karşımıza çıkıyor… Esoterik insanların aradığı ise “less is more – az daha fazladır” şeklinde tercüme edilse de “az ve öz” ifadesi sanki daha yerinde gibi geliyor. Ekzoterik işletmecilerin hizmet sunduğu işletmelerde ezoterik turistler acaba ne kadar tatil deneyimi yaşayabilir.